غزل: شعری است حداقل در 5 بیت و حداکثر 15 بیت که مصراع اوّل و مصراع‌های زوج آن هم قافیه هستند. موضوع و درون مایه غزل، عشق و عرفان یا ترکیبی از این دو است امّا از دوران معاصر، موضوع‌های اجتماعی و سیاسی نیز به غزل راه یافته است.
الگوی قافیه های غزل به صورت زیر است:
……………………* ………………….*
………………….. ……………………*
………………….. ……………………*
………………….. …………………..*
…………………. ……………………..*
…………………. ……………………*
مشهورترین غزلسرایان:
مولوی، سعدی، خواجوی کرمانی، حافظ و صائب ازمشهورترین غزلسرایان گذشته و رهی معیری، فرخی یزدی و شهریار ازمشهورترین غزلسرایان معاصر هستند.
در قالب غزل شاعر معمولاً تخلص ( لقب شعری) خود را در بیت پایانی(یا یکی از بیت‌های آخر) ذکر می‌کند.
شعر زیر در قالب غرل سروده شده است:
ما سر بنهادیم و به سامان نرسیدیم
در درد بمردیم و به درمان نرسیدیم
گفتند که جان در قدمش ریز و ببر جان
جان نیز بدادیم و به جانان نرسیدیم
گشتیم گدایان سر کویش و هرگز
در گرد سراپردهٔ سلطان نرسیدیم
چون سایه دویدیم به سر در عقبش لیک
در سایهٔ آن سرو خرامان نرسیدیم
رفتیم که جان بر سر میدانش فشانیم
از سر بگذشتیم و به میدان نرسیدیم
چون ذره سراسیمه شدیم از غم و روزی
در چشمهٔ خورشید درفشان نرسیدیم
در تیرگی هجر بمردیم و ز لعلش
هرگز به لب چشمهٔ حیوان نرسیدیم
ایوب صبوریم که از محنت کرمان
چون یوسف گم گشته به کنعان نرسیدیم
از زلف تو زنار ببستیم و چو خواجو
در کفر بماندیم و به ایمان نرسیدیم
شاعر: خواجوی کرمانی
